(Bài viết lược trích trong “ Nghiên cứu nấm Alternaria spp. gây bệnh đốm nâu trên chanh dây (Passiflora edulis)”, Luận án Tiến sĩ Nông nghiệp, 2021. Chuyên ngành Bảo vệ Thực vật, Tác giả Phan Thị Thu Hiền
Chanh dây (Passiflora edulis) là một loại cây trồng được du nhập vào Việt Nam từ năm 1998 và hiện nay đã hình thành những vùng chanh dây rộng lớn tập trung ở các tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Sơn La, Nghệ An và Cao Bằng. Năm 2011 đã ghi nhận một bệnh với triệu chứng “đốm nâu” trên lá và quả chanh dây nhưng chưa được nghiên cứu xác nhận tác nhân gây bệnh.
Tập hợp mẫu phân lập với đặc điểm hình thái thuộc chi Alternaria đã được thu thập trên lá và quả chanh dây trồng ở Đắk Nông, Lâm Đồng và cây giống nhập khẩu từ Đài Loan. Trên cơ sở hình thái học, đặc điểm sinh học, cũng như trình tự vùng rDNA-ITS, actin và glyceraldehyde – 3 – phosphate dehydrogenase, loài Alternaria passiflorae và Alternaria tenuissima là tác nhân gây triệu chứng “đốm nâu” cho chanh dây hiện nay. A. tenuissima có thể được xem là tác nhân “ngoại lai” xâm nhập theo nguồn cây giống.
Chủng bệnh nhân tạo trong điều kiện nhà lưới, cho thấy A. tenuissima có khả năng gây đốm lá điều (Anacardium occidentale), lá bưởi (Citrus grandis), lá cao su (Hevea brasiliensis), cây bầu (Lagenaria siceraria), cây bí đỏ (Cucurbita maxima), cây cải ngọt (Brassica integrifolia), cây cải bẹ xanh (Brassica juncea) và cây cà chua (Solanum lycopersicum); không gây bệnh trên lá ca cao (Theobroma cacao), lá cà phê (Coffea canephora), lá mít (Artocarpus heterophyllus), lá nhãn (Dimocarpus longan), lá sầu riêng (Durio zibethinus), lá vú sữa (Chrysophyllum cainito), lá xoài (Mangifera indica), cây khổ qua (Momordica charantia), cây khoai lang (Ipomoea batatas), cây khoai tây (Solanum tuberosum), cây ớt (Capsicum annuum L.), cây lúa (Oryza sativa), cây ngô nếp (Zea mays var. amylacea), cây ngô thức ăn gia súc (Zea mays var. andentata). Loài A. passiflorae có khả năng gây bệnh trên lá cao su (Hevea brasiliensis), lá nhãn (Dimocarpus longan), lá sầu riêng (Durio zibethinus), cây bầu (Lagenaria siceraria), cây bí đỏ (Cucurbita maxima), cây khổ qua (Momordica charantia), cây cải bẹ xanh (Brassica juncea), cây khoai lang (Ipomoea batatas), cây ớt (Capsicum annuum L.), cây cà chua (Solanum lycopersicum).
RIBE-PDDC
